Polskie muzea cieszą się wśród zagranicznych turystów ogormną popularnością. W Warszawie jest ich wiele, ale najważniejszym i najbogatszym z nich jest z całą pewnością Muzeum Narodowe.
Muzeum Narodowe w Warszawie zostało założone w 1862 roku jako Muzeum Sztuk Pięknych mocą ustawy o Wychowaniu Publicznym w Królestwie Polskim. W 1916 przekształcono je w Muzeum Narodowe. Mieści się ono w modernistycznym gmachu, zbudowanym według projektu Tadeusza Tołwińskiego.
W latach wojny muzeum doznało, na skutek bombardowań, ogromnych zniszczeń. Duża część zbiorów ocalała dzięki wywiezieniu ich z Warszawy. Udało się także uratować, przeznaczony do wysadzenia, budynek muzeum.
Muzeum Narodowe, jako jedna z pierwszych warszawskich instytucji użyteczności publicznej, wznowiło swoją działalność po wojnie już w maju 1945 roku, prezentując wystawę „Warszawa oskarża”.
W gmachu głównym Muzeum Narodowego mieści się siedem galerii stałych:
- Galeria Starożytnicza (znajdują się w niej dzieła sztuki i rzemiosła artystycznego starożytnych kultur śródziemnomorskich. W Galerii Starożytniczej obejrzeć można kolekcje: Antyku (Grecji, Rzymu i Etrurii), Starożytnego Egiptu oraz Starożytnego Wschodu (Mezopotamii, Iranu, Syrii i Palestyny)
- Galeria Faras (największa w Europie ekspozycja zabytków kultury i sztuki nubijskiej z okresu chrześcijańskiego; prezentowane w niej zabytki pochodzą z Sudanu)
- Galeria Sztuki Średniowiecznej (jedna z największych na świecie kolekcji sztuki średniowiecznej)
- Galeria Malarstwa Polskiego (obejmuje zbiory, ukazujące rozwój malarstwa rodzimego w okresie od XVI wieku aż do wybuchu I wojny światowej)
- Galerie Malarstwa Europejskiego (eksponowane są tu dzieła zakupione i podarowane Muzeum w Warszawie (włączone po II wojnie światowej), obrazy ocalałe z galerii Stanisława Augusta Poniatowskiego, obrazy przejęte przez państwo z kolekcji i muzeów prywatnych oraz cenne depozyty Muzeum – Pałacu w Wilanowie. Znajdują się tu dzieła reprezentatywne dla rozwoju sztuki od XIV do końca XIX wieku)
- Galeria Sztuki Polskiej XX wieku (ze względu brak miejsca kolekcja ta prezentowana jest w kolejnych jej odsłonach)
- Galeria Sztuki Zdobniczej (prezentuje ponad 300 najcenniejszych dzieł od XVI do początku XX wieku)
Ponadto przy Galerii Malarstwa Polskiego znajduje się Gabinet Miniatur, w którym prezentowana jest największą w Polsce kolekcja miniatur portretowych.
Poza galeriami stałymi w MNW znajdują się także zbiory studyjne, obejmujące dzieła, które nie mieszczą się lub, ze względów konserwatorskich, nie mogą znajdować się w galeriach stałych.
Od listopada 2010 roku dyrektorem Muzeum Narodowego w Warszawie jest krytyk i historyk sztuki Agnieszka Murawińska.
Obecnie o warszawskim Muzeum Narodowym słyszy się najczęściej w kontekście pozwu, jaki skierowały władze muzeum przeciwko Bazylice Mariackiej w Gdańsku. Walka toczy się o osiemnaście średniowiecznych, unikalnych na skalę europejską, dzieł sztuki. Zostały one użyczone Kościołowi na okres dziesięciu lat przez prezydenta Lecha Wałęsę. Mimo że umowy już wygasły, proboszcz Bazyliki Mariackiej ks. infułat Stanisław Bogdanowicz nie chce oddać niszczejących dzieł ani dopuścić do nich konserwatorów. Dyrektor Agnieszka Murawińska określiła działania proboszcza mianem „szlacheckiego zajazdu osiemnastu dzieł”.